Gelijkmatigheid

Gelijkmatigheid betekent in de verlichtingswereld: de mate waarin het licht egaal verspreid wordt over de weg of een plein. Bij een hoge gelijkmatigheid zijn er geen lichtere en donkere plekken op het wegdek. Om dit te bereiken moeten:

• de lantaarnpalen dicht genoeg bij elkaar staan
• en/of armaturen worden gekozen die het licht breed of zelfs rondom verspreiden

Moderne armaturen bieden door goede spiegels meer mogelijkheden, bijvoorbeeld om het licht heel breed op het wegdek te verspreiden. Daardoor is het gemakkelijker om gelijkmatigheid te bereiken, ook met lagere lantaarnpalen en grotere afstanden ertussen. Wanneer de gemeente gaat dimmen, blijft de gelijkmatigheid gelijk. Alleen de verlichtingssterkte neemt dan af.

Foto: De J.J. Gorterlaan is modern met LED verlicht maar het wegdek vertoont toch donkere vlekken tussen de lantaarnpalen waar minder licht op valt. Toevalligerwijs treedt hetzelfde effect op overdag wanneer de schaduw van de bomen over de weg valt. 

Gemeentelijk beleid

De gemeente Staphorst bepaalt per locatie welke gelijkmatigheid nodig is. Locaties waar in ieder geval gestreefd wordt naar een hoge gelijkmatigheid zijn:

• drukke gebiedsontsluitingswegen (vanwege de verkeersveiligheid)
• verblijfsgebieden zoals centrumgebied en woonwijk (vanwege de beleving)

Binnen de bebouwde kom:

• streeft de gemeente een gelijkmatigheid conform de landelijke richtlijn (ROVL) na wanneer er volledig nieuw wordt aangelegd of het gebied geherstructureerd wordt
• voldoet de oudere verlichting meestal niet aan de ROVL qua gelijkmatigheid
• als lantaarnpalen worden vervangen, dan worden ze bij voorkeur op dezelfde plek teruggezet om extra kosten te voorkomen. De gelijkmatigheid blijft in die gevallen ongewijzigd.
• soms worden lantaarnpalen aan de andere zijde van de weg geplaatst in verband met de aanwezigheid van bomen.

Foto: de gelijkmatigheid is hoog, terwijl de verlichtingssterkte laag is zoals men gewend is in Staphorst.

Buiten de bebouwde kom kiest de gemeente niet voor een hoge gelijkmatigheid, maar:

• verlicht de gemeente zo min mogelijk en dan alleen ten behoeve van de verkeersveiligheid
• eerst wordt gekeken of andere maatregelen zoals markering of wegmeubilair voldoende oplossing biedt
• dit is conform de landelijke adviesrichtlijn ROVL-2011
• àls er wordt verlicht, kiest de gemeente meestal voor oriënterende en niet voor gelijkmatige verlichting
• ook bij nieuwe (ruimtelijke en infrastructurele) ontwikkelingen, zoals de aanleg van nieuwe fietspaden
• een sobere verlichting blijkt meestal voldoende

Foto: Lage gelijkmatigheid. Deze weg door het buitengebied is verlicht omdat dit als een rondweg functioneert die vrij intensief wordt gebruikt door verschillende verkeersdeelnemers (Klaas Kloosterweg West).