Dimmen

Dimmen van wegverlichting

In algemene zin geldt, dat als er meer verkeer is, er een hoger lichtniveau gewenst is. Dit komt omdat de rijtaak ingewikkelder is als het druk is op de weg. ′s Avonds laat en ′s nachts, als er weinig verkeer is, is er minder licht nodig. Door te dimmen kun je de hoeveelheid licht afstemmen op de hoeveelheid verkeer. Voordelen zijn:

• minder energieverbruik
• minder lichthinder en lichtvervuiling
• lampen gaan langer mee
• de hoeveelheid licht is afgestemd op de behoefte van dat moment

Onderstaande foto′s geven een doorgaande weg weer die verlicht is op 100% en 70% verlichtingssterkte. Weggebruikers hebben over het algemeen geen last van dimmen. Sterker nog, de ervaring leert dat ze het verschil niet opmerken. Kennelijk is minder licht in veel gevallen voor de weggebruiker ook voldoende. 

Foto′s: doorgaande weg met respectievelijk 100% en 70% verlichtingssterkte. Belangrijk is dat het wegverloop en het verkeer voldoende zichtbaar zijn. (foto′s beschikbaar gesteld door Philips/Indal)

Statisch dimmen en dynamisch dimmen

Er zijn twee soorten dimsystemen voor wegverlichting.

1. Statisch dimmen

Dit betekent dat op vaste momenten het licht wordt teruggedimd en ’s morgens desgewenst weer wordt opgeschakeld. De meerkosten van een statisch dimsysteem worden bij hogere vermogens terugverdiend door het lagere stroomverbruik en doordat de lampen langer meegaan. De gemeente Staphorst past dit systeem toe.

2. Dynamisch dimmen

De hoeveelheid licht wordt continu aangepast op hoeveel verkeer er op dat moment is. Ook worden de weersomstandigheden meegenomen. De gemeente of provincie kan zelf de hoeveelheid licht opschakelen, bijvoorbeeld tijdens wegwerkzaamheden. Dit systeem is vooral nuttig op wegen waar de verkeersdrukte sterk varieert. Het is veel duurder in de aanschaf en complex qua technologie dan statisch dimmen. Dit systeem wordt niet door Staphorst toegepast.

Gemeentelijk beleid dimmen

De gemeente kiest ervoor om bij natuurlijke vervangingsmomenten over te gaan op dimmen.

Argumenten voor dimmen

• De gemeente wil onnodig licht(vervuiling) en energieverbruik voorkomen en hierin het goede voorbeeld geven.
• De ervaring is dat bewoners en weggebruikers het verschil niet zien tussen de gedimde en ongedimde situatie.
• De gemeente streeft naar gelijkmatige verlichting conform de adviesrichtlijn. Dimmen van de verlichting heeft geen negatieve impact op de gelijkmatigheid van verlichting.
• Dit geldt voor locaties waar het niet gewenst is de verlichting volledig uit te schakelen in de nachtelijke uren of waar dit prijstechnisch niet interessant is.

Kosten van dimmen

• De meerkosten van dimmen verdienen zich in veel situaties terug door de besparing in energiekosten en de levensduurverlenging van de verlichting.
• De kosten van dimmers nemen af en de verwachting is in de nabije toekomst dat alle armaturen, ook die met lage vermogens, standaard met dimmer zijn uitgerust.

Waar wel?

Nieuwe verlichting langs doorgaande wegen, in woonwijken, verlichting van sommige leegstaande parkeerplaatsen en in bushokjes.

Waar niet? 

Op de bedrijventerreinen is in de periode 2013-2015 nieuwe verlichting met een laag vermogen per lamp aangelegd. Deze is al energiezuinig. Ook in verband met de beveiliging wordt er niet gedimd.

Dimregime

Bij toekomstige LED projecten zoals de woonwijk Zuid III wordt er gedimd in de volgende stappen: 

• tot 22.00 uur: lichtniveau 100% 
• van 22.00 tot 0.00 uur: lichtniveau 70% 
• van 0.00 tot 6.00 uur: lichtniveau 50% 
• vanaf 6.00 uur, in de winterperiode: lichtniveau 100%

Proefprojecten met dimmen in 2015

De gemeente heeft ervaring opgedaan met dimmen in de wijk Rouveen West IV. Verder wordt er langs de Vaartweg en Achthoevenweg (tussen rotonde J.C. van Andelweg – rotonde J.J. Gorterlaan) gedimd. De 32 armaturen langs de Achthoevenweg worden gedimd in stapjes: om 23 uur naar 80%, om 1 uur naar 70% en om 5 uur weer terug naar 100%.